ينفورماتسيا اشكەرەلەۋ: mzjubao@cnr.cn

ادەبيەت ارناسى

اپامنىڭ تاعدىرى ( اڭگىمە )

来源:جۇڭگو قازاق راديو تورابى     |责编:达吾力别克 |     发布日期: 2020-11-04 11:03

ءپاريدا قىزىربەك قىزى

ـ و، قارعام مەن سەندەرمەن باقىتتىمىن، وسى قالعا جەتكەنىمە مىڭ ۇشكىرشىلىك. ماعان سەندەي كەلىندى بەرگەن تاڭىرگە ماڭگى رازىمىن سارقىتىم، باسقا بالالارىم عوي ءوز الدىلارىنا شاڭىراق كوتەرىپ، باۋىرلارىنا قازاندارىن اسىپ، تۇتىندەرىن تۇتەتىپ، بالا ـ شاعالى، اۋقاتتى وتباستارى بولىپ كەتتى. ەندى كوزىم تىرى بولسا سەنى الاقانىما سالىپ الپەشتەيمىن. قاناتىمنىڭ استىنا الىپ باۋليمىن جانىم ـ دەگەن اپام باۋىرىنا باسىپ، مەنى قاتتى قىسىپ وتىرىپ قالدى. كوزىنەن اققان جاس مەنىڭ بەتىمە تامىپ كەتتى.


ـ شوشىپ كەتىپ، نەگە جىلايسىز اپا، جىلاماڭىزشى ـ دەپ كوزىنەن اققان جاستى جاۋلىعىمنىڭ ۇشىمەن ءسۇرتتىم. جۇرەگىم ەزىلىپ، اياپ كەتتىم. ىستىق قۇشاعىن دا بالبىراپ وتىرعان بەتى. مەنىڭدە ونە ـ بويىمدى جىلۋلىق كەرنەپ، ءبىر ءتۇرلى سۇيىسپەنشىلدىك الاۋى جان دۇنيەمدى ءبىراق شارپىپ، قورعاسىنداي بالقىپ، سان قيلى ويدىڭ جەتەگىندە اسپانداعى اقشا بۇلتتىڭ ۇستىندە جۇرگەندەي وتىردىمدا قالدىم. بۇلدا بولسا مەنىڭ ەڭ العاشقى كەلىن بولىپ تۇسكەندەگى ماقتانىشىم، ەنەمە دەگەن ءسۇيىشتى ماحابباتىم شىعار. وسى ساتتە ويىما اياۋلى انامنىڭ « بالام، تاس تۇسكەن جەرىنە اۋىر، بارعان جەرىڭە بالداي باتىپ، سۋداي سىڭە عوي قارعام، بەت ـ الدىڭنان جارىلقاسىن، باسىڭنان قۇس ۇشىرماي باعىپ، الپەشتەگەن 3 ۇلىمنىڭ اراسىنداعى بۇلعاقتاعان بۇلبۇلىم، ماڭدايىما باسقان قۇلىنىم ەدىڭ » ـ دەگەن ءبىر اۋىز ءسوزى ورالا بەردى.


ـ اۋىر كۇرسىنىپ الدى دا، ە ـ دۇنيە : جازعانعا كۇنبەسكە شارا نە، مىنا سۇم جالعان ادامدى وتقادا ـ سۋعادا سالادى ەكەن. اتاڭ مارحۇم ەرتەرەكتە تۇتقيىل ناۋقاستان شيەتتەي 5 بالاسىن تاستاپ، ءتورتىنشى مۇشەلىندە دۇنيەدەن ءوتتى. وتباسىنىڭ بارلىق شارۋالارى مەنىڭ موينىما ءبىراق ءىلىندى. بالالارىمدى اۋزىما تىستەپ، ارقالاپ باعىپ جۇرگەنىمدە ءبىر بالام بەس جاسىندا اۋىرماي، دانەگە ەتپەستەن قايتىس بولىپ كەتتى، سودان مەن قيال سوقتى بولىپ، اۋىرىپ قان باسىمنان جىعىلىپ قالدىم، « جىعىلعانعا جۇدىرىق » ـ دەگەندەي، مەنەن قال كەتكەن سوڭ قىزىم اعا ـ ىنىلەرىنىڭ كىرلەرىن جۋىپ، تاماقتارىن جاساپ، ناندارىن پىسىرىپ، مەنىڭ قول ـ اياعىمدى ۋالاپ، ارقا ەتى ارشا، بورباي ەتى بورشا بولىپ ءجۇرىپ، وسى ۇيدىڭ كۇيبىڭىمەن بولدى دا جوعارلاپ وقيدا المادى. ۇزاق جىل استى ـ ۇستىمە ءتۇسىپ قاراۋىنىڭ ارقاسىن دا بىرتە ـ بىرتە قول ـ اياعىما جان كىرىپ، ءبىر تاياقپەن كىرىپ ـ شىعاتىن دارەجەگە جەتىپ، سودان مىنە وزىڭ تۇسكەننەن باستاپ، كوزىم شايداي اشىلىپ، رەسمي ساۋىعىپ ەل قاتارىنا قوسىلىپ كەتتىم. توركىنىمنىڭ تابالدىرىعىن اتتاماعانىمادا كوزدى اشىپ ـ جۇمعانشا تۇپ ـ تۋرا 26 جىل بولىپتا كەتىپتى، ارەڭ ەسىكتەرىن اشتىم سەنسەڭ بالام ـ دەدى جۇزىنەن قۋانىشتىڭ لەبى ەسكەن اپام.
اپامنىڭ باسىنان كوپ ىستەردىڭ وتكەنىن، قاتال تاعىدىردىڭ جۇزىنە سالىپ كەتكەن قىم ـ قۋىت تەرەڭ تۇسكەن اجىمدەرىنىڭ ىزدەرىنەن، مۇڭعا تولى شەرمەندە جۇرەگىنىڭ، ءدال قازىر قۋانىشقا اينالعانىنا شاتتانىپ، قۋانىشتىڭ جاسىن توگىپ، شىلاۋىشىنىڭ ۇشىمەن ءسۇرتىپ تۇرعان سەبەبى وسى ەكەن. ەستىپ وتىرعان مەنىڭدە قابىرعام قايىستى.


وسى شاڭىراقتاعى اياۋلى اق سامايلى اپام ءوز اناشىمنان اۋمايدى. اق كۇڭىل، جۇرەگى مەيىرگە تولى، ىزگى نيەتتى جان ەكەن. اياۋلى اپامنىڭ الپەشتى كەلىنى بولعانىمدى بىردە ۋايىمداسام، بىردە قۋانام، اپامنىڭ نۇرلى ءجۇزى اناشىمنىڭ مەيرىنىڭ ءدال ءوزى. جىلى ءجۇزدى ءوڭ ـ الپەتىنەن ادامگەرشىلگى مەن مۇندالاپ تۇر. مەن اتا ـ انامنىڭ، ەل ـ جۇرتىمنىڭ اق باتاسىمەن قيماستقپەن، باسقا شاڭىراقتىڭ كەلىنى بولىپ ۇزاتىلىپ كەلدىم. « قىز بالا جات جۇرتتىق » ـ دەپ بۇرىنعىلار بەكەرگە ايتپاپتى عوي. قىز بالا بولۋ نەدەگەن قيىن، كەشەگى قىز بالا ـ ەرتەڭ باسقا وتباسىنىڭ اناسى ەكەن ـ عوي. قىز بالا اكە ـ شەشەسىنىڭ الدىن دا قانشالىقتى شولجاڭداپ، ەركەلەپ، الپەشتەنىپ ەرجەتكەنىمەن ۋاقىتى تولعاندا باسقا اۋىلدىڭ، تانىمايتىن ەل ـ جۇرتتىڭ بالاسى بولۋعا جازىلعانىن قاراشى تاعدىردىڭ. بوتەن ۇيدىڭ ءتۇتىنىن تۇتەتىپ، اتا ـ ەنەگە سيىمدى بولۋ، اشىنا ايلانىپ، توعىنا تولعانۋ كەرەك ەكەن دەپ ءبىلدىم. مەن بارعاننان كەيىن بۇل وتباسىندا كۇن شۇلەن شۇعىلاسىن وڭىنان ءشاشتى. اپام نەمەرە ءسۇيىپ، نەمەرەلەرىن سىلاپ ـ سيپاپ الپەشتەپ باسىنان قۇس ۇشىرماي باعىپ، وقىتىپ، تاي ـ قۇلىنداي ويناق سالعان نەمەرەلەرىنە قاراپ كۇلىپ، ولاردىڭ ويىندارىن قىزىق كوردى. قاباعىن شىتۋ ەمەس، موينىنا مىنگىزىپ ەركەلەتىپ وتىردى. مىنە ءسۇت كەنجە نەمەرەسى ايسىنباتى جورگەگىندە قونعان انشىلىگىنىڭ ءوزى اجەسىنىڭ جانە ناعاشى اپاسىنىڭ اقىندىق ونەرى، تۇقىم قۋالاۋ ەرەكشەلىگىمەن دارىعان قاسيەتىنەن بولار بەس جاسىندا ۇرىمجىدەگى « كۇمىس كومەي سابيلەر ءان بايقاۋ » جارسىنا قاتىناسىپ، ەرەكشە دارەجەمەن سيلانىپ، تاڭدايىنا بۇلبۇل ءۇنى ۇيالاپ، اسقاق داۋىستى ءانشى بولىپ، اۋىلدان استانامىز بيجىڭە، مەملەكەتىمىزدەگى ايگىلى قالا شاڭحايداعى جاسوسپرىمدەردىڭ ءان بايقاۋىن دا قاسىنداعىلاردى شاڭ قاپتىرىپ كورەرمەندەردى، باعالاۋشىلاردى تاڭ ـ تاماشا ەتىپ، سيلىق ساحاناسىنان كورىنىپ، ۇشاقپەن زەڭگىر كوكتى شارلاپ، اسپانداعى ايعا قولىن سوزىپ، اعالاپ الدا كەلگەنى، سول قوس اپاسىنىڭ قۇندى باتاسىنىڭ ايعاعى بولار ـ اۋ شىركىن.


اپام سوناۋ گۇل كۇنەستەگى ءبىر اۋلەتتىڭ ۇكىلەگەن سەتەر ەركەسى، اقىنى، تەرمەشىسى، دومبراشىسى، وتباسىنداعى بەس ۇلدىڭ ىشىندە ەركەلەگەن جالعىز قىزى ەكەن. بۇكىل اۋىل بولىپ جەڭگەلەرى اتىن دا اتاي الماي تەرگەپ، « اق تۇرە » ـ دەپ الدىنان قيا وتپەپتى. ەركەلىگىنە ساي كورىكتى، اقىلدى، سۇڭعاق بويلى سۇڭعىلا، ءارى تال بويىنا پىتكەن ونەرمەن كوپ ەلدىڭ نازارىن اۋدارىپتى. اكەسى جالعىز قىزىم ـ دەپ، باسىنان قۇس ۇشىرماي ەركەلەتىپ، قاسىنان ەكى ەلى تاستاماي باۋلىپ، تويلارعا ەرتىپ بارىپ، ءان ايتقىزىپ، دومبىرا شەرتكىزىپ، تەرمە ورىنداتقىزىپ كوپتىڭ باتاسىن الىپتى، سودان جۇبىن تاپقان اپام، قاسيەتتى قاس بويىنىڭ جىرىنتايدايداي قۇت مەكەندەگى سۇيگەن جارىنا اق سارباستى ايتىپ سويىپ، قۇدا بولىپ، ىنتىماق بەرەكەنىڭ ءتۇتىنىن تۇتەتىپ، تۇرگەن اۋىلىنان تۇيەگە، وگىزگە ارتقان جاساۋلارىن، ءتورت تۇلىك ەنشىسىمەن باۋىر تۋىسى، ەل ـ جۇرتى بولىپ ءيت ارقاسى ـ قيادان، قۇتتى ورنىنا قوندىرعا اكە ـ شەشەسى بوتاسىنا باتاسىن بەرىپ اتتاندىرىپتى. سونىمەن جىلداردىڭ وتۋىنە بايلانىستى اق وردالى، باقىتتى وتباسى بولعان ەكەن.


وسىلايشا اپام ەكەۋمىزدىڭ ارامىزدان قىل وتپەيتىن تاتۋلىقپەن، ىشىمىزدەگى سىرلارىمىزدى بۇكپەسىز ايتاتىن، كوزىنەن كىشكەنتاي تاسا بولسام بولدى، مەنىڭ « پاكاۋىم » قايدا دەيتىن دە جۇرەتىن. سەكسەننىڭ زەڭگىرىنەن اسىپ، پاقيعا اتتاناردا مەنى قاسىنا شاقىردى. توسەگىندە باسىنا بيىك قىپ قۇس جاستىعىن جاستاپ الىپ، اق شىلاۋشىمەن سۇيكىمدى بولىپ وتىر ەكەن. ەشتەمەنى دە سەزبەپتىم. شىركىن جاستىعىم بولار...


ـ بالام مەن سەنىڭ الدىڭا قيسايايىنشى، وڭ تىزەڭدى اكەلشى بەرى دەدى دە، ارتىق ـ كەم سويلەگەن جوق، باسىمنان سيپاپ تۇرىپ امان بولا عوي، بەت الدىڭنان جارىلقاسىن دەمەستەن، قۇشاعىمدا سىلىق ەتە ءتۇستى. كوزىن جۇمعان بەتى ماڭگى ۇيقىعا كەتە بەردى...


اپامنىڭ پاقيعا اتتانارعا دەيىن باسىمنان قۇس ۇشىرماي الپەشتەگەنى كۇنى بۇگىنگە دەيىن سانامدا سايراپ تۇر. بۇدان كەيىندە سايراي بەرمەك.


اپا توپىراعىڭىز تورقا بولسىن، ءسىز ماڭگى ءتىرىسىز، سىزدىڭ قاجىرلى رۋحىڭىزدى ەسىمنەن ءار قاشان شىعارماق ەمەسپىن.!!!

中央广播电视总台 央广网 版权所有

اپامنىڭ تاعدىرى ( اڭگىمە )

ـ و، قارعام مەن سەندەرمەن باقىتتىمىن، وسى قالعا جەتكەنىمە مىڭ ۇشكىرشىلىك. ماعان سەندەي كەلىندى بەرگەن تاڭىرگە ماڭگى رازىمىن سارقىتىم، باسقا بالالارىم عوي ءوز الدىلارىنا شاڭىراق كوتەرىپ، باۋىرلارىنا قازاندارىن اسىپ، تۇتىندەرىن تۇتەتىپ، بالا ـ شاعالى، اۋقاتتى وتباستارى بولىپ كەتتى. ەندى كوزىم تىرى بولسا سەنى الاقانىما سالىپ الپەشتەيمىن. قاناتىمنىڭ استىنا الىپ باۋليمىن جانىم ـ دەگەن اپام باۋىرىنا باسىپ، مەنى قاتتى قىسىپ وتىرىپ قالدى. كوزىنەن اققان جاس مەنىڭ بەتىمە تامىپ كەتتى.