ينفورماتسيا اشكەرەلەۋ: mzjubao@cnr.cn

ادەبيەت ارناسى

كوز جاستىڭ ىشىندە عۇمىر بار

来源:جۇڭگو قازاق راديو تورابى     |责编:阿依娜|     发布日期: 2023-09-19 17:13

ارزىگۇل ابدەش قىزى


    ول جيىرەن اتپەن اياڭداپ كەلەدى، جالعىز ءوزى اياڭداپ كەلەدى. ەسكى قىستاۋعا ات ءىزىن سالماعالى دا جيىرما جىل بوپتى-اۋ، مىنە ەندى جانىنا جاماۋ سالدىرعان ءبىر ساپارعا شىققانىن جاڭا اڭعاردى، بالا شاقتاعى اكەسى باسىپ وتكەن جولدار، بەينە ءبىر مۇراجاي ارالاپ كەلە جاتقانداي، كوز الدىنان ءبارى ءوتىپ جاتىر، سىرتتاي قاراعاندا، قايىستاي قاراجىگىتتىڭ قاتال وڭىنەن قايمىعاتىن تالاي جان ونىڭ جۇرەگىنىڭ جۇمساقتىعىن ۇمىت قالدىراتىن.


    اكەۋ، جۇرتىڭ جاتىر قاراشى، ءىزىڭ جاتىر دەپ، مىناۋ استىنداعى جيىرەندى ءتىپتى دە قامشىلاي ءتۇستى،الدە نەگە اسىعادى، اناۋ الداعى تەكشەگە شىقسا الدىنان اكەسى شىعا كەلەردەي ەلەڭدەيدى. جايقالعان جاسىل دالا، جايقالا وسكەن اسەم گۇلدەردە مەن سۇلۋ، مەن سۇلۋ دەگەندەي بولىمسىز سامالمەن جارىسا ىرعالسا، مىناۋ سۇرعىلت تاستاردا وزىنشە سۋىق ءتىل قاتادى. انادايدا، اكەسى باققان جىلقىنىڭ داۋىسىنداي الدە ءبىر ءۇن كەلەدى قۇلاعىنا.


    اكە-اۋ، ارتىڭدا تەك ساعىنىشىڭ قاپتى، تەك قابىرىڭدى عانا كورۋگە جارالعان جانداي، ءار جىلى ايتەۋ، قابىرىڭا بارۋمەن عانا ءوتىپ كەلەدى، عۇمىر، مەندە قالعانى ساعىنىش، مەندە قالعانى ءتوزىم عانا ما، ايالى الاقانىڭدى، قوڭىر داۋىسىڭدى اڭسايمىن، مىنە مىناۋ ورمانداردا جىگت جۇرەگىمەن بىرگە تولقىعانداي، مىناۋ سامال دا قايعى مەن ءۇمىتتى، ساعىنىش پەن اڭساۋدى تەربەپ، مىناۋ وتىزدان ەندى عانا اسقان جاس جىگىتپەن بىرگە تولقىپ، وسى شەكسىز ساعىنىشتى شار تاراپقا تاراتقانداي بولادى.


    كەيدە اناۋ ورماندار وعان تومسارا قاراعانداي، الدە نەدەن سەلت ەتتى، سۋىردىڭ ءىنى جاتىر. ازامات كوتەر باسىڭدى دەپ تۇكسيدى قاراعاي، بەين ەقابارعان قاباق دەرسىڭ.ونىڭ كوز جاسى توگىلىپ كەلەدى. بارىنەن دە كورشى اكەيگە قارايمىن، كەيدە ول كىسى دە جانىمدى سەزگەندەي، بالام دەپ ايقاي سالادى، راس، اۋ، بارلىق اكەلەر، “بالام” دەگەن مەيىرىمدى ۇنمەن ءتىل قاتقاندا، الەم وزىنشە ءبىر تۇسكە ەنەتىندەي، وندايدا، پەندەلىك، رەنىش، وكپە، نالا ءبارى جوعالىپ، كەڭپەيىل قۇشاقپەن بار الەمدى ەمىرەنە كەۋدەڭە باسقىڭ كەلەدى. وندايدا، بار الەم ساعان ىستىق.


    “ءبىر جۇيىرىكتەن ءبىر جۇيىرىگىڭ وزادى، سونى كورىپ مەنىڭ ارقام قوزادى” دەگەندەي، ومىردە، ءوزى دە اكە اتانىپ، قۇلىنشاقتارىنىڭ قىزىعىنا ەلىتكەن ول راسىندا، كەي ساتتە، قايعى مۇڭدى دا تارىس ۇمىتىپ، اكەگە دەگەن ساعىنىشتى دا ءومىردىڭ كۇيبىڭىنە ايىرباستاپ، ۇمىتاتىن.راس، كۇيبەڭ تىرلىك ءبارىن دە ءبىر اۋىق بولسادا ۇمىتتىراتىن، مىنە ەندى جالعىز شىققان ساپار. كۇنى كەشەگىدەي ءبارىن دە كوز الدىعا تىزە قويىپ، سول كەڭىستىككە قايتا ورالتقاندا، كوكىرەگى قارىس ايىرىلا، كەڭ دالادا ارمانسىز اڭىراپ، جىلاپ العىسى –اق كەلدى. كوزىنەن تامعان مەرۋەتتەر ەردىڭ قاسىن بويلاپ،تىنىمسىز دومالايدى.


    تەك اينالا مىناۋ مۇلگىگەن تابيعات ونىمەن تىلدەسكەندي، ۇندەسكەندي، مىناۋ ەڭ كەمەلدى تابيعات عانا ونى جۇباتا الارداي، سەن تەرەكسىڭ جايقالاسىڭ ءالى اق دەيدى سامال سىبىرلاپ، سەن قاراعايسىڭ، قايسارسىڭ دەيدى، بۇلاق تا، سەن دە جايقالعان جاعاسىڭ، سەندە كەڭدىك بار دەيدى دالا. ءبارى دە اينالىپ ۇيىرىلىپ، ونى جۇباتقانداي. تەك تابيعات عانا كەمەلدى، كەڭ پەيىل ەكەن-اۋ دەيدى ول تاعى ىشتەەي تەبىرەنە. ادام پەندەسى كەيدە قاسىمىزدا جۇرگەن جاننىڭ دا جان سىرىن ءدال وسىلاي سەزىنىپ، ءدال وسىلاي تۇسىنە المايمىز -اۋ. تابيعات سەن عانا ادامعا كۇش بەرەسىڭ!


    سامالدىڭ ءوزى مىناۋ استىنداعى جيىرەن اتتىڭ جەلىسىنە سايكەسىم تاۋىپ، مۇڭلى ءبىر كۇي شەرتىپ تۇرعانداي، ماڭ دالا ءۇن قوسادى بىرگە، ە،تاعى دا بالا كۇنگى ەلەس، اكەسى ەسكى دومبىراسىن تىڭقىلداتىپ، كەيدە ءبىر جۇلىم -جۇلىمى شىققان جۋرنالداردى الدە ءبىر ماقاممەن وقىپ وتىرۋشى ەدى، اۋ، بالبىراعان قوڭىر كۇي، ماۋجىراعان دالا، ءوزى بەينە، باياعىداعى قوڭىر ۇيدە، قۋانىشقا، مەرەكەگە تولى وتباسىندا، قىزۋلى پەش تۇبىندە قالعىپ بارا جاتقانداي، كوكىرەكتەگى كۇيمەن بىرگە، ساعىنىشى تا جوسىلادى. بۇل ساعىنىش جۇرەكتى قوپارارداي ساعىنىش، بۇل ساعىنىش جان –جۇيەنى بوساتىپ، بەبەۋلەتكەن ساعىنىش، الدە ءبىر قوڭىر كۇيمەن قوسىلىپ، اعىل –تەگىل كوز جاسى بوپ اعىلىپ، كوكىرەكتى تازارتقان ساعىنىش. اكەسى شەرتكەن سول كۇي، ەر تىڭداسا تاسيتىن، ەز تىڭداسا جاسيتىنداي، قۇدىرەتتى قوڭىر دومبىرانىڭ كۇمبىرى ەكەن، ءالى دە قۇلاعىنان كەتەر ەمەس.


    اۋ، اكە، مەنىڭ ءار دەمىم ساعىنىشتان قۇرالعان، جاس جىگىت ەندى قايتادان قايىراتتانا تۇسكەندەي، تىنباي تارتىپ كەلەدى، ساي اۋىزىنا جەتە بەردى، ەندى مىنە اشىق الاڭقى، ونان ارى كەڭ جايلاۋ، مىنە ەسكى جۇرت، جالعىز قاراعاي، ول ءالى دە الىستان اسقاق كورىنەدى. “جاڭبىرسىز بۇلت جوق، قايعىسىز ءۇمىت جوق” دەسەدى جۇرت، استىنداعى اتى دا جىگىت كوڭىلىن تۇسىنگەندەي، جايلى ءبىر جۇرىسپەن ءوزى جول تاۋىپ كەلەدى. بيىل ءشوپ مول ەكەن، شالعىنى تىزەدەن اساتىن كۇلتەلى وڭىر، جانۋار پىسقىرىپ قويىپ، العا تارتىپ كەلەدى. مىنە، مىناۋ ەسكى جۇرت، جاتتى دا جاتىرقامايتىن، ايقارا اشىق ىستىق پەيىلدىڭ ءىزى قالدى مۇندا، مۇندا ۇرپاعىم دەپ وتباسىم دەپ وتكەن ءبىر قىسقا عۇمىردىڭ ءىزى جاتپاي ما؟ قارا شاڭىراق، الدە تالاي داۋىلمەن بورانداردان سوڭ، تاعدىردىڭ تالاي سوققىسىنان كەيىن قايتادان تىك كوتەرىلىپ تۇر اكە. الدە كىم ارقامنان قاقسا، ءىشىم ەلجىرەپ،كوڭىلىم بوساپ كەتەتىن بولىپپىن. سىرتتاي قاراعاندا قانشاما قايسار بولعانىممەن، كەيدە بورداي ەگىلىپ، ءوزىم عانا كوز جاسىمدى قۇرعاتىپ الاتىن ەدىم. اعايىندى جىلىتاتىن، الىستاعاندى جۋىتاتىن باۋىرمال، مەيىرىمدى جانداردى كورگەندە عانا جۇرەكتىڭ ىستق ءلۇپىلىن سەزگەندەي بولام، قايتا سەرپىلەم، قايتادان بارىنە كۇلە قارايمىن اكە.


    جانىمىزدا جۇرگەن تالاي جاندى مۇلدە تۇسىنبەيتىنىمىزدى كەي ۋاقيعالاردان كەيىن عانا سەزىنەتىن بولدىم، ادامگەرشىلىك پەن اقشا، مال -مۇلىك اراسىندا تالقىعا تۇسكەن تاعدىرلاردى كورگەندە، اكە سەنىڭ تازا قالپىڭ ەلەستەيدى. مەيىرىمدى ەڭ، كىشپەيىل ەڭ، كەشىرىمدى ەڭ، كەڭ ەدىڭ، سونى كەي ادامداردان تاپپاي كەتكەندە سەن ءتىپتى بيىكتەپ كەتەسىڭ قورمالىم. جۇمباق ازاپپەن،ىستىق ساعىنىشقا اينالا بەرەسىڭ اكەتاي. بۇرىن اجەمىز، ە، دۇنيە جالعان دەسە، كۇلەتىنبىز، مىنە ەندى، ەسەيىپ، ات تىزگىنىن تارتقاندا بارىپ، بۇل جالعان دۇنيەدە، قايعى مەن قاسىرەت، ماحاببات پەن وشپەندىلىك، ءتىپتى جاقىنىڭدى دا تۇسىنبەيتىن ناداندىق، ەشكىمدى كەشىرە المايتىن كەكشىلدىك تە، بارىنە جايبىراقات قارايتىن كەڭپەيىل دە ۇشىرايدى ەكەن. بارىنە قادام سايىن كەزدەسەدى ەكەنسىڭ. حوشتاسۋ مەن كەزدەسۋ، جوعالتۋ مەن قول جەتكىزۋ دەگەندەردىڭ ءبارى دە ادامدى قامىقتىراتىنىن ۇعىنا ءتۇستىم. راس، اكە، بۇلارسىز ءومىر بولمايدى ەكەن، بۇلاردا ءومىردىڭ ءبىر سۋرەتى ەكەن-اۋ، ومىرگە سولاي ءاركىم ءوز سۋرەتىن ءوزى سالىپ كەتەدى ەكەن. ال ءومىر قانشا شاڭىتسادا، باياعى تازا قالپىڭمەن قالدىڭ اكە، كوكىرەك سارايمنىڭ ەڭ بيىك تورىندە سەن وتىردىڭ اكە!


    ۇلى ساعىنىشتاردا ءومىر بار، كوز جاسىندا عۇمىر بار اكە، دەپ، جاس جىگىت كەڭ ساحارادا ايقاي سالدى! ول بيىكتىكتەن، ول كەڭدىكتەن ءلاززات الىپ، اكە جۇرتىندا ماڭايىنا كوز سالىپ قاراپ تۇر!

中央广播电视总台 央广网 版权所有

كوز جاستىڭ ىشىندە عۇمىر بار

ول جيىرەن اتپەن اياڭداپ كەلەدى، جالعىز ءوزى اياڭداپ كەلەدى. ەسكى قىستاۋعا ات ءىزىن سالماعالى دا جيىرما جىل بوپتى-اۋ، مىنە ەندى جانىنا جاماۋ سالدىرعان ءبىر ساپارعا شىققانىن جاڭا اڭعاردى