كەلەر ايدا ەڭبەكاقىڭىز ءتىپتى دە كوپ بولادى! 

جاقىندا، گۋاڭدۇڭ ولكەلىك ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەڭگەرمەسى بەلگىلەگەن «ولكەنىڭ جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجات ولشەمىن تەڭشەۋ جونىندەگى ۇقتىرۋدا (پىكىر الۋ نۇسقاسى)» قوعامنان اشىق پىكىر الىنىپ، گۋاڭدۇڭ ولكەسىنىڭ جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجات ولشەمى ءار ادامعا ايىنا 300 يۋان جوعارىلاتىلىپ، ارتۋ مولشەرى %100 بولدى؛ ەگەر بەلگىلەمەگە نەگىزدەلگەندە كۇن سانى بويىنشا جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى ەسەپتەلسە، ءار ادامعا كۇنىنە 13.8 يۋاننان اينالادى. پىكىر الۋ ۋاقىتى 3-ايدىڭ 24-كۇنىنە دەيىن بولىپ، پىكىر الۋ نۇسقاسىنا نەگىزدەلگەندە، جاڭا ولشەم 2021-جىلى 6-ايدىڭ 1-كۇنىنەن باستاپ اتقارىلادى ەكەن. 

جاز ماۋسىمى جاقىنداپ، كوپ جەردىڭ اۋا تەمپەراتۋراسى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، 35 سەلىتسي گىرادۋستىق «جوعارى تەمپەراتۋرا سىزىعىنا» تايادى. قالىڭ ەڭبەكشىلەر جونىنەن، اسىرەسە دالادا جۇمىس ىستەيتىن ەڭبەكشىلەر جونىنەن العاندا، جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن الۋعا ابدەن قاقىلى. 

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى دەگەن نە؟ 

2012-جىلى وزگەرىس ەنگىزىلگەن «ىستىقتان ساقتانۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ شارالارىن باسقارۋ ادىسىنە» ساي، ادام ىستەتۋشى ورىن ەڭبەكشىلەردى 35 سەلتسي گرادۋستان جوعارى (35 سەلتسي گرادۋستى قامتيدى) تەمپەراتۋرادا سىرتتا جۇمىس ىستەۋگە ورنالاستىرسا، سونداي - اق ۇتىمدى شارالار قولدانىپ، جۇمىس ورنىنىڭ تەمپەراتۋراسىن 33 سەلىتسي گىرادۋستان تومەندەتە الماسا(33 سەلىتسي گىرادۋستى قامتىمايدى)، ەڭبەكشىلەرگە جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن بەرۋ كەرەك. 

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى قالاي تاراتىلادى؟ 

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى قازىر اي، كۇن جانە ساعات بويىنشا ءۇش تۇرگە ءبولىنىپ تاراتىلادى.

ءارقايسى ولكەلەر جاريالاعان جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن تاراتاتىن ۋاقىت شەگىنەن قاراعاندا، كوپ ساندى ولكەلەردىڭ تاراتاتىن ۋاقىتى 6-ايدان 8- ايعا دەيىن نەمەسە 9- ايعا دەيىن بولادى. مۇنىڭ ىشىندە حاينان ولكەسىنىڭ قوسىمشا قاراجات تاراتۋ ۋاقىتى ەڭ ۇزاق بولىپ، 4- ايدىڭ 1-كۇنىنەن 10- ايدىڭ 31- كۇنىنە دەيىن دەيىن بولىپ، 7 ايعا جالعاسادى. 

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجات ولشەمىن ولكە دارەجەلى ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ اكىمشىلىك تاراۋلارى قاتىستى تاراۋلارمەن بىرلىكتە جاسايدى ءارى قوعامدىق ەكونوميكانىڭ دامۋ جاعدايىنا قاراي دەركەزىندە تەڭشەپ وتىرادى. 

ادام ىستەتۋشى ورىن جوعارى تەمپەراتۋرادا جۇمىس ورنالاستىرسا بولعانى، كاسىپورىن، ءىسورىن جانە جەكەشە شارۋاشىلىق ۇيىمى قاتارلى ورىندارداعى ەڭبەكشىلەر زاڭ بويىنشا جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىنان يگىلىكتەنەدى.

بۇل بىرنەشە ءتۇيىن نازار اۋدارۋعا تاتيدى: 

1. سۋسىندىق ارقىلى جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىنىڭ ورنىن تولتىرۋعا بولمايدى 

ادام ىستەتۋشى ورىن جوعارى تەمپەراتۋرادا جۇمىس ىستەيتىن ەڭبەكشىلەرگە جەتكىلىكتى، تازالىق ولشەمىنە ۇيلەسەتىن ىستىقتان ساقتانۋ سۋسىندىعىن جانە قاجەتتى ءدارى- دارمەكتەردى بەرۋ كەرەك.

ىستىقتان ساقتانۋ سۋسىندىعىنىڭ، جەمىسىنىڭ، قاتىستى دارىلەردىڭ ورنىنا اقشا، زات تاراتۋعا بولمايدى. ىستىقتان قورعاپ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتەتىن سۋسىندىقتاردى جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىنىڭ ورنىنا تاراتۋعا بولمايدى. 

2. ىستىقتان قورعانىپ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ قاراجاتىن جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىمەن شاتاستىرۋعا بولمايدى 

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى دەگەنىمىز ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ جۇمىسشى- قىزمەتكەرلەردىڭ جوعارى تەمپەراتۋرادا جۇمىس ىستەۋىنە بەرگەن ەرەكشە ەڭبەك تولەمى نەمەسە ارتىق ەڭبەككە جۇمساعان قوسىمشا قاراجاتىنا قاراتىلادى، بۇل ەڭبەكاقى قوسىمشا قاراجاتىنىڭ قۇرامداس ءبىر بولەگىنە جاتادى. 

ىستىقتان قورعانۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ قاراجاتى دەپ ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ جۇمىسشى-قىزمەتكەرلەرگە بەرگەن، جۇمىسشى- قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسى، سيلىق اقشاسى، قوسىمشا قاراجاتى، ەڭبەكاقى جالپى سوماسىن باسقارۋعا ەنگىزىلگەن قاراجاتتان باسقا يگىلىك مامىلەسى بولىپ، جۇمىسشى- قىزمەتكەرلەردىڭ يگىلىك قاراجاتىنا جاتادى. ىستىقتان قورعانۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ اقىسىن تولەۋ- تولەمەۋدى، سونداي- اق تولەۋ ولشەمىن ادام ىستەتەتىن ورىندار ەرەجە - تۇزىمدەردە، كوللەكتيۆتىك توقتامداردا نەمەسە ەڭبەك توقتامىندا بەلگىلەيدى نەمەسە كەلىسەدى. 

جوعارى تەمپەراتۋرالى اۋارايلى ورىندار ىستىقتان قورعانۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ قاراجاتىن تاراتۋى كەرەك پە؟ جەر- جەردىڭ شىعارعان ساياساتى ۇقسامايدى

«ىستىقتان قورعانۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ شارالارىن باسقارۋ ادىسىندە» جوعارى تەمپەراتۋرادا جۇمىس ىستەيتىن ەڭبەكشىلەرگە جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ بورىشى ەتۋ ايقىندالعاننان كەيىن، كەيبىر ولكەلەر بۇرىنعى ىستىقتان قورعانۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ اقىسىن كۇشىنەن قالدىرىپ، ونىڭ ورنىن جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن تاراتا باستادى. 

الايدا كەيبىر جەرلەردە جوعارى تەمپەراتۋرالى اۋارايلى ورىندار جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن بەرۋدەن سىرت، ىستىقتان قورعانۋ اقىسىن دا تاراتۋ كەرەك دەپ ايقىن بەلگىلەنگەن. 

3. جوعارى تەمپەراتۋرالى اۋارايى سالدارىنان جۇمىس توقتاتىلسا، ەڭبەكاقىنى تارتىپ قالۋعا، ازايتۋعا بولمايدى. 

جوعارى تەمپەراتۋرالى اۋارايى سالدارىنان قىزمەت توقتاپ، قىزمەت ۋاقىتى قىسقارسا، ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ ەڭبەكشىنىڭ ەڭبەكاقىسىن تارتىپ قالۋىنا نەمەسە تومەندەتۋىنە بولمايدى. 

4. جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى ەڭ تومەنگى ەڭبەكاقىعا ەسەپتەلمەيدى 

«ەڭ تومەنگى ەڭبەكاقى بەلگىلەمەسىنىڭ» 12- تارماعىندا بىلاي دەپ بەلگىلەنگەن: ەڭبەكشى قالىپتى ەڭبەك ىستەگەن جاعدايدا، ادام ىستەتەتىن ورىن ەڭبەكشىگە بەرىلەتىن ەڭبەكاقىدا مىناداي تۇرلەردى شىعارىپ تاستاعاننان كەيىن، سول جەردەگى ەڭ تومەنگى ەڭبەكاقى ولشەمىنەن تومەن بولماۋى كەرەك: 

1) جۇمىس ۋاقىتىن ۇزارتۋ ەڭبەكاقىسى؛ 

2) ورتاشا قىزمەت ۋاقىتى، تۇنگى كەزەك، جوعارى تەمپەراتۋرا، تومەن تەمپەراتۋرا، قۇدىق استى، ۋلى، زياندى ەرەكشە قىزمەت ورتاسى شارت- جاعدايىنداعى بەرىلەتىن قوسىمشا قاراجات؛ 

3) زاڭداردا، زاڭدىق ەرەجەلەردە جانە مەملەكەت بەلگىلەگەن ەڭبەكشىلەردىڭ يگىلىك مامىلەسى قاتارلىلار.

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن بەرمەسە زاڭعا قايشىلىق جاساعان سانالادى 

جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتى ەڭبەكاقىنىڭ قۇرامداس بولەگىنە جاتادى، جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن بەرۋ ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ زاڭدا بەلگىلەنگەن بورىشى، تاراتسادا، تاراتپاسادا بولاتىن «يگىلىك قاراجاتى» ەمەس. 

تاراتۋعا تيىستىلەرىن تاراتۋ زاڭعا قايشى ارەكەتكە جاتپايدى؛ قوسىمشا قاراجات تولىق بەرىلمەسە، ەڭبەكاقىنى كەشەۋىلدەتكەن نەمەسە تارتىپ قالعان ەسەپتەلەدى. 

ەگەر ادام ىستەتۋشى ورىن جوعارى تەمپەراتۋرا قوسىمشا قاراجاتىن تاراتۋدا بەلگىلەمەگە قايشىلىق جاساسا، ەڭبەكشىلەردىڭ جۇمىسشى ۇيىمىنان كومەك سۇراۋىنا بولادى، جۇمىسشى ۇيىمى ادام ىستەتۋشى ورىننان دەركەزىندە تۇزەتۋدى تالاپ ەتۋگە ۇقىقتى. 

بۇدان سىرت، ەڭبەكشىلەردىڭ قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ، حاۋىپسىزدىكتى باقىلاۋ سياقتى تاراۋلارعا اشكەرەلەۋىنە بولادى، قاتىستى تاراۋلار ادام ىستەتۋشى ورىندى تۇزەتۋگە بۇيىرۋ، اكىمشىلىك جازا بەرۋ سياقتى شارالاردى قولدانىپ، وزدەرىنىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن زاڭ بويىنشا قورعاۋى كەرەك. 

اۋدارعان: مۇقامادي ءشارىپ ۇلى 

来源：工人日报

监制，审稿：叶力夏提

微信制作：阿依娜