1. ۇنەمى كوك شاي (لۇي-چا) ءىشۋ باۋىر قابىنۋدىڭ، باۋىر قاتەرلى ىسىگىنىڭ الدىن الۋعا پايدالى.
2. پاڭداحاي شايىن (پاڭ-دا-حاي-چا)ۇزاق ۋاقىت بىقتىرىپ ىشۋگە بولمايدى.
3. تۇماۋ تيگەندە كۋديڭ شايىن (كوۋ-ديڭ-چا) ىشۋگە بولمايدى.
4. حولەستەرينى ورلەگەندەر لوليگو بالىعىن (يوۋ-يۇي) از جەگەنى ءجون.
5. مەدۋزانىڭ (دەنەسى ىركىلدەگەن ءمولدىر ءتۇستى تەڭىز جاندىگى) تەرىسىمەن جوعارى قان قىسىمدى ەمدەۋگە بولادى.
6. ەتتى وتە كوپ جەۋ دەنساۋلىققا زياندى.
7. مەرتىگۋدىڭ نەمەسە سۇيەك سىنۋدىڭ العاشقى مەزگىلىندە، سۇيەك سورپا ىشۋگە بولمايدى.
8. بۇرشاق شىرىنىن (دوۋ-جياڭ) ۇنەمى ىشسە، دەنساۋلىعىڭىز ءتىپتى دە اقاۋسىز بولادى.
9. بۇرشاق شىرىنىن (دوۋ-جياڭ) قىزىل شەكەر (قارا شەكەر)، جۇمىرتقامەن بىرگە قوسىپ ىشۋگە بولمايدى.
10. قۋىرماش قۋىرعاندا، دامدەرگىش اراقتىڭ (لياۋ-جيۋ) ورنىنا اق اراقتى ىستەتۋگە بولمايدى.

11. تەرەڭ تىنىس الۋ قارتتاردىڭ دەنساۋلىعىنا ءتيىمسىز.
12. قارتتار تاڭەرتەڭگى جاتتىعۋدان بۇرىن تاماق ىشكەنى ءجون.
13. ارەكەتتەنگەننەن كەيىن، ءبىر ستاكان سيىر ءسۇتىن ءىشۋ كەرەك.
14. سۋدى كوپ ءىشۋ بۇيرەككە تاس بايلانۋدان ساقتايدى.
15. قانىپ ۇيىقتاعاندا عانا دەنساۋلىققا پايدالى بولادى.
16. كوڭىل كۇيى جاقسى بولماسا، اسقازان اۋرۋى وڭاي پايدا بولادى.
17. قول تەلەفوننىڭ بەتىنە پەردە جاپسىرتۋ (تيە-مو) كوزدى زاقىمدايدى.
18. قىزمەتكەرلەر كەڭسەدە تۇسكى اس ىشۋگە بولمايدى.
19. تۇسكى ۇيقى ءتاج ءتارىزدى ارتەريانىڭ قاتايۋىنان بولاتىن جۇرەك اۋرۋىنان ساقتانۋعا پايدالى.
20. قايناعان سۋدا جۇڭگوشا شيپاگەرلىگى دارىلەرىن بىقتىرۋعا بولمايدى.

21. جۇڭگوشا شيپاگەرلىگى دارىلەرىن ىشكەندە قانت قوسۋعا بولمايدى.
22. %95 تىك سپيرتتى دەزينفەكسيا ورنىندا ىستەتۋگە بولمايدى.
23. ءار كۇنگى كۇن نۇرىنىڭ ءتۇسۋى ءۇش ساعاتتان اسقاندا عانا اقاۋسىز تۇرعىن ءۇي ەسەپتەلەدى.
24. سىنعان نەمەسە شاعىلعان فارفور قىشتىڭ (سى-جۋان) رادياتسياسى ءبىرشاما كۇشتى كەلەدى.
25. جاتىن بولمەنىڭ تەرەزەسىنەن بولار بولماس ساڭلاۋ قالدىرۋ تۇنگى ۇيقىعا پايدالى.
26. تاڭەرتەڭ ورنىنان تۇرا سالا، جاتىن بولمەنىڭ تەرەزەسىن اشىپ اۋاسىن الماستىرۋعا بولمايدى.
27. ىستىق سۋ تورسىعى (رى-شۇي-داي) ەلەكترمەن جىليتىن ءاديالعا (ديان-رى- تان) قاراعاندا دەنساۋلىققا ءتىپتى دە پايدالى.
28. سۋلياۋ قالتاعا جەمىس-جيدەك، كوكونىس ساقتاۋعا بولمايدى.
29. ساقپىنى جارتى جىلدا نەمەسە التى ايدا ءبىر رەت الماستىرىپ تۇرعان ءجون.
30. قىزىل يەك قاناعاندا تەزدەن ءتىس شوتكىسىن الماستىرۋ كەرەك.

31. ءتىستى دۇرىس شوتكىلەۋ ءتىس پاراشوگىن تاڭداۋدان دا ماڭىزدى.
32. ورنىنان تۇرا سالا، ورىن كورپەنى دەرەۋ جيناۋعا بولمايدى.
33. كۇنگە جايىلعان كورپەنى قاعىپ، سىلكۋگە بولمايدى.
34. اش قارىندا بال ىشۋگە بولمايدى.
35. بال قوسىلعان سۋ ىشسە، اراقتىڭ «ۋىتى» قايتادى.
36. جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتە تاڭەرتەڭ ەرتە تۇزدى سۋ ءىشۋ، كەشتە جاتاردا بال سۋ ءىشۋ دارىپتەلەدى.
37. ەتسىز قارا تاعامداردى نەگىز ەتۋ جۇڭگولىقتارعا ءتىپتى دە ۇيلەسەدى.
38. تەڭىز قۇراعى (حاي-داي) جوعارى قان قىسىمىنىڭ الدىن الادى.
39. بەت پەن قولدى سۋىق سۋمەن جۋۋدىڭ پايداسى كوپ.
40. ءتىس شوتكىلەگەندە جىلى سۋ پايدالانعان ءجون.

41. اياقتى جىلى سۋمەن جۋعان دۇرىس.
42. اياقتان سۋىق وتسە، ادامعا وڭاي تۇماۋ تيەدى.
43. تاعامدى قۇرعاقتاي كوپ شايناپ جەۋ ۇلكەن ميدىڭ قارتايۋىنان ساقتايدى.
44. قىس ماۋسىمىندا تۇستەن بۇرىن كۇنگە قاقتالۋ دەنساۋلىققا پايدالى.
45. ەكى اياعىن ايقاستىرىپ كوتەرۋ دەنساۋلىققا ىقپالىن تيگىزەدى.
46. باس كيىمدى تىم تار كيمەۋ كەرەك.
47. شاشىن ۇنەمى تاراۋ دەنساۋلىققا پايدالى.
48. جۇزىنە كۇلكى ءۇيىرىپ ءجۇرۋ دەنساۋلىققا اسا پايدالى.
49. كوز جاسىن كولدەتۋ ءوزىن-ءوزى ولتىرگەنمەن تەڭ.
50. كىشى دارەتكە وتىرعاندا، ءتىستى قاتتى تىستەنۋ دەنساۋلىققا ءتيىمدى.

51. تۇشكىرگەندە اۋىزدى باسىپ الۋعا بولمايدى.
52. تاڭەرتەڭ ءبىر ستاكان سۋ ءىشۋ وتە ماڭىزدى.
53. ءۇش كۇننەن اسقان قايناعان سۋدى ىشۋگە بولمايدى.
54. كەشكى تاماق ءىشىپ بولىپ، ەكى ساعاتتان سوڭ ايران ىشكەن ەڭ جاقسى.
55. اش قارىندا ايران ىشۋگە بولمايدى.
56. سيىر ءسۇتىن ءىشىپ بولعان سوڭ، قايناعان سۋ ءىشۋ كەرەك.
57. ءار كۇنى ءبىر ستاكان كوفە (كا-فەي) ءىشۋدىڭ پايداسى كوپ.
58. كوفەنى (كا-فەي) ىستىقتاي ىشكەن جاقسى.
59. اراق ىشكەننەن كەيىن كوفە (كا-فەي) ىشسە، جوعارى قان قىسىمى وڭاي پايدا بولادى.
60. تۇستەن كەيىن شاي ءىشۋ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن ارتتىرادى، جىلۋ ساقتايتىن ستاكانعا (باۋ-ۋىن-بەي) شاي بىقتىرىپ ىشۋگە بولمايدى.

61. قىستىڭ كۇنى ىستىق بوتقانى كوبىرەك تۇتىنعان جاقسى.
62. قىستىڭ كۇنى مونشاعا ءتۇسۋ رەت سانىن ازايتۋ كەرەك.
63. قىستا جىلى ۇيدە ۇزاق ۋاقىت وتىرىپ الۋعا بولمايدى.
64. قىستى كۇنگى تۇماندى اۋا رايىندا دالادا ۇزاق ۋاقىت تۇرماعان ءجون.
65. قىستا سالىنى (ءشارپىنى) ماسكى ورنىندا ىستەتۋگە بولمايدى.
66. قىستىڭ كۇنى تاڭەرتەڭ باس جۋۋعا بولمايدى.
67. دەنە شىنىقتىرۋدان بۇرىنعى دەنە قىزدىرۋ ارەكەتى وتە ماڭىزدى.
68. سپورتشى دەنەسى زاقىمدالعاندا، «سۋىقتاي» ءبىر جاقتى ەتۋى كەرەك.
69. لايىقتى مولشەردە جاياۋ جۇرسە، ۇلكەن مي ءتىپتى دە جاس بولادى.
70. جاياۋ ءجۇرۋ ورتا جاستاعىلار مەن قارتتاردىڭ دەنساۋلىعىنا ەڭ ءتيىمدى كەلەدى.

71. تەڭىز ونىمدەرىن جەگەن كەزدە، سىرا ىشۋگە بولمايدى.
72. ۇنەمى بالىق جەۋ قان تامىردىڭ جاس قالپىن ساقتايدى.
73. جۇتقىنشاققا بالىق قىلتانى تۇرىپ قالعاندا، سىركە سۋى ارقىلى تۇسىرۋگە بولمايدى.
74. تاماقتى وتە ىستىق كۇيىندە جەۋگە بولمايدى.
75. قارا ءتۇستى ازىقتىقتى كوپ جەۋ بۇيرەكتى قۋاتتاندىرادى.
76. جۇگەرىنى (بورمي) كوپ جەۋدىڭ پايداسى كوپ.
77. قانتپەن قۋىرىلعان اۋزى اشىلعان تالشىن جەمىسىن (بان-لي) جەۋگە بولمايدى.
78. تاۋىق سورپاسىنا الدىمەن تۇز سالۋعا بولمايدى.
79. قىزىپ اۋىرعان كەزدە، جۇمىرتقا جەمەگەن ءجون.
80. شايعا پىسىرىلعان جۇمىرتقانى (چا-يە-دان) كوپ جەۋگە بولمايدى.

81. كۇرىش كوجەگە قاراعاندا، مومى مىرىشتى كوپ تولىقتايدى.
82. بوتقا قايناتقاندا جانە قۋىرماش قۋىرعاندا، ءسىلتى (جيان) سالۋعا بولمايدى.
83. قياق كۇرىشتىڭ (زۇڭ-زى) قورەكتىگى تولىق.
84. ءجۇزىم جەۋ باۋىردى قورعاۋعا پايدالى.
85. بۇلدىرگەن جەۋ رادياتسيادان ساقتانۋعا پايدالى.
86. قانت قۇراعى «قان تولتىراتىن جەمىس» دەپ تە اتالادى.
87. جاڭعاقتى كوپ جەۋ جۇرەككە پايدالى.
88. جەر جاڭعاعىنىڭ (حۋا-شىڭ) كارتەيۋگە قارسى رولى كۇشتى.
89. جەر جاڭعاعىن (حۋا-شىڭ) ۇنەمى تۇتىنعاندا، وتكەن تاس بايلانۋدىڭ الدىن الۋعا بولادى.
90. جەر جاڭعاعىن (حۋا-شىڭ) ۇنەمى جەسە، اسقازان اۋرۋىنا شيپا بولادى.

91. سىركە سۋعا شىلانعان جەر جاڭعاعى (حۋا-شىڭ) قان تامىردى جۇمسارتادى.
92. قاربىزدى توڭازتقىشقا ۇزاق ۋاقىت ساقتاۋعا بولمايدى.
93. بۇيرەك اۋرۋى بارلاردىڭ قوي جاڭعاقتى (ياڭ-تاۋ) تۇتىنۋىنا بولمايدى.
94. بانان (شياڭ-جياۋ) ارىقتاتاتىن ءوزى ارزان، ءوزى باعالى ءدارى.
95. اناناس (بو-لو) اسقازاندى قورعايدى.
96. مانگيفەرا جەمىسىنىڭ (ماڭ-گو) دەنساۋلىق ساقتاۋ رولى زور.
97. شىرىگەن جەمىستىڭ شىرىمەگەن بولەگى دە ۋلى كەلەدى.
98. جەمىس-جيدەكتىڭ قورەكتىگى كوكونىسكە جەتپەيدى.
99. المانىڭ قورەكتىگى ەڭ تولىق بولادى.
100. الما قان قىسىمدى، قانداعى ماي قۇرامىن تومەندەتەدى، قۋىق ءتۇبى بەزىن قورعايدى، وكپە قاتەرلى ىسىگىنىڭ الدىن الادى.

اۋدارعان: ساعىنبەك رابات ۇلى