اۋدارعان: سەرىك يمانقان ۇلى

    «كوفە مەن كومىر قىشقىل سۋسىندىقتاردى از ءىشىپ، كالتسيدىڭ كەمەيۋىنەن ساقتانۋ». ٴسىز مۇنداي «ەسكەرتۋدى» ەستىگەن بە ەدىڭىز؟ اسىقپاڭىز، ءىس جۇزىندە ولاي ەمەس. كوفەنىڭ قىمىزدىق قىشقىلى كالتسيدىڭ سىمىرىلۋىنە ىقپال جاسايدى، ال كومىر قىشقىل سۋسىندىقتاعى فوسفور قىشقىلى كالتسيدىڭ زايا بولۋىن كەلتىرىپ شىعارادى دەپ قارايدى. سوندىقتان، بۇل ەكى ٴتۇرلى سۋسىندىقتى ىشسە سۇيەك بوستىق پايدا بولادى دەيدى. الايدا، كوففەين مەن سۇيەك بوساۋ اۋرۋىنىڭ قاتىناسى جونىندە دۇنيە جۇزىندەگى ەلدەر ٴالى دە ۇزدىكسىز زەرتتەۋ جۇرگىزۋدە، ال كوفە ٴىشۋدىڭ سۇيەك بوساۋ اۋرۋىن تىكەلەي كەلتىرىپ شىعاراتىندىعىن دالەلدەيتىن دالەل جوق. كوفەنىڭ قۇرامىنداعى قىمىزدىق قىشقىلى مەن كوففەين راسىندا «كالتسيمەن» ٴءبىراز قاتىسى بار: قىمىزدىق قىشقىلى كالتسيدىڭ سىمىرىلۋىنە كەدەرگى بولۋى مۇمكىن، كوففەين نەسەپتەگى كالتسيدىڭ زايا بولۋىن ارتتىرادى. الايدا، ماسەلەنىڭ تەتىگى مولشەرىندە. زەرتتەۋلەرگە قاراعاندا، قالىپتى ادامدار ٴار كۇنى لايىقتى مولشەردە كوفە ىشەتىن بولسا (مىسالى، ەكى ستاكان كوفە، كوففەيننەن 200 ميلليگرام اينالاسىندا)، كوفە ىشپەيتىندەرگە قاراعاندا سۇيەك بوساۋ اۋرۋىنا وڭاي شالدىعا قويمايدى ەكەن.

    تاعى بىرەۋلەر كومىر قىشقىل سۋسىندىقتاردى ىشسە سۇيەك بوسايدى دەپ قارايدى، سەبەبى، كومىر قىشقىل سۋسىندىقتاردىڭ قۇرامىندا فوسفور قىشقىلى بولادى، ال فوسفوردى تىم جوعارى قابىلداۋ كالتسيدى زايا ەتەدى. ٴىس جۇزىندە، فوسفور ادام دەنەسىنە قاجەتتى مينەرال زات، ساۋ دەنەلى ەرەسەكتەردىڭ ٴار كۇنگى فوسفوردى قابىلداۋ مولشەرى 700 ميلليگرام، ٴار 100 ميلليليتر كومىر قىشقىل سۋسىننىڭ قۇرامىندا فوسفور شامامەن 13 ميلليگرام بولادى، تەك ءار كۇنى بىرنەشە ليتر ىشپەسە بولعانى، كالتسيدىڭ زايا بولۋىن تۋدىرمايدى.